انقلاب یا شورش؟

از دیدگاه علوم اجتماعی انقلاب به حرکت مردمیی گفته می‌شود که برای تغییر نظام حاکم بر مملکتی صورت می‌گیرد و روشی برای تغییر حکومت است- سوای کودتا و رفراندوم و اشغال جنگی-
در مقابل حرکت مردمی دیگری هم هست که به آن شورش می‌گویند. وجه ممیزه انقلاب و شورش این است که در انقلاب٬ شرکت کنندگان می‌دانند که خواسته‌‌هایشان چیست٬ اما در شورش -mob action- چنین آگهیی برای شرکت کنندگان وجود ندارد و بنا به عقده‌های فروخورده مردم شرکت کننده٬ بسیار آسیب به اموال عمومی٬ خرابکاری٬ آتش سوزی٬ اغتشاش و غارت صورت می‌گیرد. مثلاً شورشی که اخیراً در فرانسه اتفاق افتاد.
این روزها که از خاطرات شرکت کنندگان سی سال پیش در انقلاب ایران می‌خوانم و می‌شنوم٬ به نظر می‌رسد حرکت سال ۵۷ مردم بیشتر مولفه‌های شورش را داشته تا انقلاب٬ البته شورشی عظیم که گروهی با زدن برچسب اسلام اقدام به جهت‌دهی و تصاحب آن کرده‌اند و سرانجام با خالی کردن صحنه توسط شاه٬ به تغییر نهاد حکومتی و انقلاب ختم شده‌است.
پ.ن. از تفاوت های فرد شورشی با فرد انقلابی٬ نداشتن ایدئولوژی است. فرد انقلابی به ارزشهایی پایبند است و می‌داند دنبال چیست و چرا. فرد شورشی٬ بنا به این‌که سالها شخصیتش و اعتماد به نفسش توسط طبقه بالا نادیده گرفته‌شده و حتی پایمال شده٬ کمتر صاحب فکر مستقل است و بیشتر به انتقام می‌اندیشد٬ حالا اگر جریانی پیدا شود که فرد شورشی بتواند با آن همراه شود٬ از همراهی دریغ نمی‌کند و عمله قدرت رهبران جریان می‌شود؛ البته هم که رهبران حرکت بدشان نمی‌آید از داشتن بازوی بی‌تفکر و بله قربانگویی که بتواند منویاتش را پیاده کند و دیگر جریانات صاحب مرام و رقیب را ناکام بگذارد
پس نوشت. دیدن این ویدیو از مردمی که به جمهوری اسلامی رای می‌دهند و شنیدن حرفهایشان تامل انگیز است.